Tổng hợp các phần mềm ứng dụng trong thiết kế hạ tầng kĩ thuật đô thị

Phần 1 : Lĩnh vực chuẩn bị kĩ thuật
Lĩnh vực chuẩn bị kĩ thuật bao gồm rất nhiều công tác : quy hoạch chiều cao nền xây dựng đô thị và san nền, đắp gia cố đê, kè; công trình hồ điều hoà, xử lý nền đất .... Nhưng phổ biến nhất là công tác quy hoạch chiều cao nền xây dựng, san lấp mặt bằng và đắp gia cố đê, kè.
Trong thiết kế quy hoạch chiều cao nền xây dựng đô thị, trước hết người thiết kế cần xác định cấp đô thị, căn cứ theo cấp đô thị sẽ có được tần suất lũ tính toán cho đô thị. Theo đó, người thiết kế cần tính toán thuỷ văn dựa theo các số liệu đo mưa.Phần mềm ứng dụng vẽ đường tần suất hiện nay rất phổ biến và do các chuyên gia cũng như sinh viên viết rất nhiều. Hiện có các phần mềm sau được coi là hiệu quả và dễ sử dụng nhất:
Sau khi có được cao độ nền xây dựng đô thị, qua các công đoạn lên phương án quy hoạch chiều cao , người thiết kế cần khái toán đươc khối lượng san lấp mặt bằng. Trong giai đoạn quy hoạch chung cho phép tính toán theo phương pháp cao độ thi công trung bình. Với giai đoạn quy hoạch chung, quy hoạch 1/ 2000, có thể áp dụng do yêu cầu độ chính xác không cao, còn giai đoạn 1/500 và dự án đòi hỏi phải chính xác thì công việc tính toán san lấp mặt bằng dựa trên phương pháp kẻ lưới ô vuông hoặc phương pháp mặt cắt, (cũng có nhiều phương pháp khác nhưng 2 phương pháp này là phổ biến).
+ Tính toán theo các cao độ thi công trung bình tại các nút giao thông: Hiện tôi dùng 1 bộ Lisp do thầy Đoàn Trung Kiên trường đại học Kiến trúc Hà Nội Viết năm 2002, bộ LISP này có nhiều tính năng, trong đó có tính năng tính các cao độ thi công tại các nút giao thông, sau đó tự xác định cao độ thi công trung bình rồi nhân với diện tích lô đất. Sau 1 cú tích chuột thì tại vị trí đó sẽ hiện ra 1 vòng tròn chứa đầy đủ các thông tin san lấp của lô đất, bao gồm : số thứ tự lô, diện tích lô, cao độ thi công trung bình, thể tích thi công đất. Sau đó người thiết kế chỉ cần tổng hợp lại, các vòng tròn thông số đó định dạng là Block Attribute nên tổng hợp và xuất ra Excel khá đơn giản.
+Tính toán bằng phương pháp kẻ lưới ô vuông : phương pháp này được áp dụng khá phổ biến, chia nhỏ khu đất tính toán ra làm các ô nhỏ kích thước 5x5m hoặc 10x10m... kích thước ô lưới càng nhỏ thì con số tính toán càng chính xác. Phần mềm áp dụng phổ biến hiện nay là HS của Công ty Hài hoà. Với phần mềm này nó cho phép người dùng định nghĩa 1 vùng tính toán ( có thể có vùng không đào đắp ngay trong vùng tính toán ), sau đó mô phỏng bề mặt tự nhiên, bề mặt thiết kế, vẽ ô lưới và tính khối lượng các ô lưới. Một ô lưới bao gồm các thông số : cao độ thiết kế, cao độ tự nhiên, cao độ thi công tại các mắt lưới.Bên trong ô lưới có các vòng tròn ghi thông số đào đắp của ô lưới. Người dùng có thể tính toán nhìêu ô lưới trong cùng 1 bản vẽ, nhưng thường thì người ta tách riêng mỗi lô 1 bản vẽ sau đó tổng hợp lại để trong trường hợp lỗi, không bị ảnh hưởng đến các lô đất đã tính toán rồi.
Hiện nay trên tại trường Đại học kiến trúc có 1 phần mềm san lấp mới do Thầy Nguyễn Hữu Đức, thầy Nguyễn Mạnh Hùng và Thầy Phạm Thanh Hoan nghiên cứu đoạt giải VIFOTEC. Đây là 1 tiện ích trong gói phần mềm QUY HOẠCH ĐÔ THỊ . Có thể các thầy sắp lắp khoá và bán sản phẩm, với phần mềm này thì công việc tính toán khối lượng san nền trở nên đơn giản hơn rất nhiều.
+Tính toán bằng phương pháp mặt cắt: Phương pháp này tính toán khá chính xác với lô đất có hình dạng kéo dài và hẹp ngang ( gần như dạng tuyến ). Tính toán theo phương pháp này người thiết kế có thể áp dụng các phần mềm như Nova của Hài Hoà, ROADPLAN, Land Desktop...Nhưng phổ biến nhất là Nova và Roadplan. Khi đó người dùng định nghĩa mặt cắt tại các cọc, sau đó khai báo các thông số tuyến. Sau khi chạy, khối lượng san lấp được tính bằng diện tích trung bình giữa 2 mặt cắt liên tiếp nhân với khoảng cách giữa 2 cọc.
Trên đây là các công việc phổ biến nhất của công tác chuẩn bị kĩ thuật.Một số công việc khác cũng thường gặp là công tác thiết kế kè, kênh mương. Phần mềm áp dụng cho công việc này thường là TKK, tính toán san lấp kè cũng hay dùng Nova để tính khối lượng và chạy trắc dọc.
-------(Phần 2 - Thiết kế hệ thống thoát nước)-------